درآمد دولت نهم ۳۵ درصد کل درآمد ۳۰ سال اخير، درآمد سالانه دوره دولت احمدی نژاد ۵/۲ برابر متوسط درآمد سالانه دوره خاتمی، سرمايه

۷۳۵ ميليارد دلار درآمد نفت ايران طی ۳۰ سال اخير

سرمايه، رضا غيبی: بررسی درآمد حاصل از فروش نفت خام نشان می دهد متوسط درآمد سالانه دوره دولت احمدی نژاد ۵/۲ برابر متوسط درآمد سالانه دوره خاتمی، ۲/۴ برابر دوره هاشمی، ۸/۴ برابر دوره موسوی و پنج برابر دوره ۹ ساله پهلوی بوده است. متوسط درآمد حاصل از فروش نفت خام ايران در چهار سال گذشته۴۴/۶۴ ميليارد دلار بوده که اين رقم در دوره هشت ساله اصلاحات ۷۱/۲۵ ميليارد دلار، در دوره هشت ساله سازندگی ۴۴/۱۵ ميليارد دلار، در دوره بعد از انقلاب سال ۵۷ و هشت سال نخست وزيری موسوی ۲۷/۱۳ ميليارد دلار و در ۹ سال پايانی حکومت محمدرضا پهلوی ۷۶/۱۲ ميليارد دلار بوده است. پس از وقايع سال ۵۷ و تصميم دولت موقت برای کاهش توليد نفت خام، توليد نفت با بيش از ۵۰ درصد کاهش به ۳/۲ ميليون بشکه در روز رسيد. با کاهش توليد نفت خام درآمد حاصل از صادرات نفت نيز کاهش پيدا کرد. پس از کاهش توليد نفت خام در سال های اول انقلاب، سطح توليد هيچ گاه به شش ميليون بشکه در روز نرسيد و به آن دوران بازنگشت ولی با افزايش بهای نفت خام درآمد حاصل از صادرات نفت افزايش پيدا کرد. درآمد حاصل از صادرات نفت خام بعد از انقلاب ۵۷ و تا پايان دوره نخست وزيری ميرحسين موسوی ۱۴۶ ميليارد دلار بوده است. در هشت سال رياست جمهوری هاشمی و دوران سازندگی درآمد حاصل از فروش نفت خام کشور به ۵/۱۲۳ ميليارد دلار رسيد. با افزايش نسبی توليد نفت و بهای آن درآمد حاصل از صادرات نفت در دوره اصلاحات و رياست جمهوری خاتمی رشد قابل توجهی داشت و در هشت سال ۸۴- ۷۷ بالغ بر ۷/۲۰۵ ميليارد دلار شد.

درآمد دولت نهم ۳۵ درصد کل درآمد ۳۰ سال اخير
درآمد حاصل از فروش نفت خام در دولت نهم بالغ بر ۲۵۸ ميليارد دلار بوده که ۳۵ درصد کل درآمد ۷۳۵ ميليارد دلاری بعد از وقايع سال ۵۷ را شامل می شود. همچنين اين ميزان درآمد دولت نهم، ۳۰ درصد کل درآمد حاصل از فروش نفت در ۴۰ سال گذشته را شامل می شود. اگر درآمد نفت را به تفکيک دولت های موسوی، هاشمی رفسنجانی، خاتمی و احمدی نژاد مورد توجه قرار دهيم تا مشخص شود در دوره زمامداری هر دولت دقيقاً چقدر نفت فروخته شده است می توان دريافت در دولت موسوی درآمد نفت معادل ۷۲/۱۰۲ ميليارد دلار، در دولت هاشمی رفسنجانی ۶/۱۲۳ ميليارد دلار، در دولت خاتمی ۱۷۶ ميليارد دلار و در دولت احمدی نژاد نيز ۲۷۰ ميليارد دلار فروش نفت رخ داده است.

ارزيابی درآمد نفت و کاهش ارزش دلار در ۴۰ سال گذشته
کارشناسان، در ارتباط با قدرت خريد دلار يا قدرت برابری دلار در برابر سبد کالاها، معتقدند ارزش برابری دلار در مقابل کالا، حداقل به ميزان سه تا چهار برابر تضعيف شده است. به عنوان مثال در سال های ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۷ که نرخ دلار معادل هفت تومان بوده، قيمت گوشت قرمز کيلويی ۳ تا ۴ تومان و قيمت يک پاکت سيگار وينستون سه تومان بوده و با يک دلار يا هفت تومان امکان خريد دو کيلو گوشت يا دو پاکت سيگار وينستون فراهم می شد. اين در حالی است که برای خريد يک کيلو گوشت به قيمت ۱۰ هزار تومان بايد ۱۰ دلار يا برای خريد دو پاکت سيگار بايد چهار دلار پرداخت شود. به عبارت ديگر ارزش دلار در برابر خريد کالا يا قدرت برابری آن چهار تا ۱۰ برابر در مورد گوشت و سيگار خارجی تضعيف شده است. برخی کارشناسان معتقدند اگر سياست دولت مبنی بر حفظ ارزش ريال اجرا نمی شد نرخ دلار بايد به ۲۵۰۰ تومان می رسيد و در آن صورت قيمت يک کيلو گوشت چهار دلار ارزشيابی می شد.
در هر صورت کاهش ارزش دلار در برابر سبد کالاها قطعی و حتمی است و براين اساس، بايد ميزان درآمد نفت سال های قبل از انقلاب را با دلار پرقدرت ارزيابی کرد و بر مبنای همين مثال های ساده ارزش ۱۱۵ ميليارد دلاری درآمد ۹ ساله قبل از انقلاب معادل حدود ۴۵۰ تا ۵۰۰ ميليارد دلار فعلی است. به همين ترتيب بايد در مورد ارزش دلار در سال های اول انقلاب با شرايط فعلی به ارزيابی ارزش دلار در برابر سبد کالا توجه شود زيرا دلار به تدريج و طی ۴۰ سال گذشته ارزش خود را از دست داده و بعد از پايان حاکميت سيستم بر تن وودز (پايه طلا) ارزش دلار به طور مستمر کاهش داشته و شايد از همين رو است که اعضای اوپک معتقدند بايد نفت را بر پايه ارزهای ديگری بفروشند.