محمد خاتمی: بدنه اصلی معترضان به چارچوب قانون اساسی و روش‌های مسالمت‌آميز و اخلاقِ اعتراض سياسی پايبندند، پارلمان‌نيوز

* عده‌ای از منبرها به افراد تهمت می‌زنند و دروغ می‌گويند
* برخی آگاهانه در پی تخريب امام، نظام و اسلام هستند

پارلمان‌نيوز: رييس جمهور سابق کشورمان تصريح کرد:«بايد هر راهی را برای حفظ اصول، حقوق و آزادی‌های مردم طی کرد و از بحرانی‌تر شدن اوضاع جلوگيری کرد.»

به گزارش پايگاه خبری فراکسيون خط امام(ره)مجلس«پارلمان‌نيوز»، حجت‌الاسلام والمسلمين سيدمحمّد خاتمی،‎ وی در ديدار با ۵۰ تن از بازداشت‌شدگان و زندانيان سياسی پس از انتخابات گفت:« بسيار علاقه‌مند بودم تا تعدادی ديگر از عزيزان نيز در اين جمع حاضر بودند اما متاسفانه هنوز بسياری از دوستان ما و چهره‌ها و نيروها و سرمايه‌های انسانی ارزشمند کشور از هر طيف و قشری در زندان هستند و گروهی ديگر از آزادشدگان هم به دليل هزينه‌های جانبی حوادث اخير نتوانسته‌اند در اين جمع حضور داشته باشند.»

وی افزود:«مايه تأسف عميق است که جمعی که در اين‌جا حاضرند با وجود آن‌که از نيروهای دلسوز کشور و سرمايه‌های جوان و نخبگان ايران هستند و علی‌رغم پايبندی‌شان به قانون و اخلاق سياسی به جمع زندانيان سياسی جمهوری اسلامی پيوسته‌اند. »

رئيس بنياد باران تصريح کرد:«متأسفيم که شاهد دستگيری و گرفتاری چهره‌های برجسته‌ای هستيم که از علاقمندان به انقلاب هستند. تصور بر اين بود که پس از اتفاقات ماه‌های اخير، شاهدحاکميت نوعی عقلانيت و امنيت و آرامش نسبی در کشور و جامعه باشيم و به مطالبات و حقوق مردم توجه شود اما در روزهای اخير به جای تعادل و آرامش، شاهد هجمه‌های سنگين و موج جديد فشارها و دستگيری‌ها هستيم.»

خاتمی در ادامه با اشاره به رخدادهای ماه‌های اخير تاکيد کرد:«‌اميدوار بوديم با گذشت زمان و روشن شدن وارد نبودن اتهامات وارده، بسياری از زندانی‌هايمان آزاد شوند؛ خصوصا که با فرونشستن هياهوی اوليه پيرامون دستگيری‌ها و عدم اثبات بسياری از ادعاهای مطرح شده که البته از روز نخست هم مشخص بود فرضيات باطلی هستند؛ اميد می‌رفت اين امر تحقق پيدا کند و امنيت و آرامش به جامعه بازگردانده شود؛ البته منظور ما از امنيت، امنيت پادگانی نيست.»

رييس جمهور سابق کشورمان در ادامه سخنان خود با تاکيد بر اين‌که بايد به زمينه‌های فکری و نظری مسائل توجه ويژه کرد، گفت:«در بحبوحه يکی از جنگ‌هايی که اميرالمومنين (ع)داشتند‌ يک نفر از ايشان در خصوص مسأله‌ای متافيزيکی و عقيدتی سوال کرد و بعضی از اصحاب امام از اين موضوع عصبانی شدند و به او نهيب زدند که اکنون زمان مناسبی برای مطرح کردن اين‌گونه صحبت‌ها نيست، اما حضرت علی (ع) فرمودند که اتفاقا اکنون زمان اين‌گونه پرسش‌ها است، چراکه ما برای همين اصول و معيارها می‌جنگيم. به همين دليل ما نيز بايد اين‌گونه باشيم و به مسايل تئوريک و نظری توجه بيشتری کنيم.»

سيد محمد خاتمی افزود:« البته دلايل ديگری نيز برای توجه به مسايل فکری و نظری وجود دارد. نخستين دليل فقر و ضعف در مسايل تئوريک است و دليل دوم تبليغات و سخنان نادرستی است که اين روزها مطرح می‌شود.»

رئيس بنياد باران تاکيد کرد:«عده‌ای در تريبون‌های رسمی،‌ سياه را سفيد و سفيد را سياه نشان می‌دهند و از منبرها به افراد تهمت می‌زنند و دروغ می‌گويند.»

وی يادآور شد:«البته اين تهمت‌ها و افتراها و سخنان ناصواب از آنجايی‌که پايه محکمی ندارد گرچه بر افرادی که بنيان فکر محکمی ندارند تاثير می‌گذارد اما توده مردم و متدينين که می‌توانند صحبت‌ها را از هم تفکيک کنند ممکن است که يک لحظه تاثير بپذيرند اما بر آن‌ها اثر طولانی‌مدت ندارد؛بلکه در دراز مدت حتی اثر منفی و در خلاف جهت اتهام زنندگان خواهد داشت.»

رييس بنياد باران همچنين تصريح کرد:« متأسفانه اتفاقات و عملکردهای ماه‌های اخير سبب شده است به وجهه جمهوری اسلامی در افکار عمومی داخل و خارج از کشور ضربه وارد شود.»

وی ادامه داد:«دروغ‌های بسياری در اين روزها گفته شده و وعده‌های بسياری داده شده است اما مردم می‌بينند که تشکيلاتی که عهده دار امور آنان است کارچندانی انجام نداده و مشکل‌ساز نيز شده است. در نتيجه مردم متوجه می‌شوند که بسياری از معترضان بدخواه نيستند و اعتراض آنان به جا است.»

خاتمی با اشاره به اين‌که معترضان و منتقدان واصلاح‌طلبان با تاکيد بر حفظ معيارها و اصول اصلی انقلاب و تعهد به قانون اساسی پيش می‌روند،گفت:«علی‌رغم تأکيدات چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب و کانديداهای معترض و همراهی بدنه جامعه، عده قليلی در هر دو جريان با سوء‌نيت و شيطنت می‌خواهند جو را راديکال کنند.»

رئيس‌جمهور سابق کشورمان اظهار داشت:« هدف آن‌ها اين است که بخش کوچکی از مردمی که با توجه به صدماتی که ديده‌اند و عاطفی شده‌اند از آن‌ها پيروی کنند، اما با هوشياری مردم بدنه اصلی معترضان به چارچوب قانون اساسی و روش‌های مسالمت‌آميز و اخلاقِ اعتراض سياسی پايبندند و حاکميت نيز در پاسخ به آن‌ها بايد به قانون و اخلاق پايبند باشد.‌»

سيدمحمد خاتمی سپس با بر شمردن سه اصل مهم رضايت از سوی مردم و مسئوليت و تحمل از سوی قدرت در نسبت ميان مردم و حکومت، گفت:« در دنيای امروز هنگامی که از قدرت صحبت می‌کنيم بايد به دنبال منشا آن بگرديم. منشا قدرت مردم هستند و از همين رو بايد رضايت مردم فراهم شود و حکومت در مقابل آنها مسئوليت‌ داشته باشد. رضايت و تحمل و مسئوليت وجوه تمايز جامعه‌ی امروز با ديروز است.»

وی تصريح کرد:«در نسبت با حاکميت و حکومت بايد ديد که در مقابل قدرت، مسئوليت وجود دارد يا خير و تحمل مردم از يکديگر و حکومت و بر عکس تا چه اندازه ای است چراکه بی‌تحملی در يک جامعه نشانه استبداد است.»

رئيس موسسه بين‌المللی گفتگوی فرهنگ‌ها و تمدنها با بيان اينکه «رضايت مبنای حکومت است»، افزود:«بايد بدانيم که با خشم و زور نمی‌توان بر مردم حکمرانی کرد. ما از مردمسالاری و سازگاری آن با دين حرف می‌زنيم و راه درست دفاع از ارزش‌های انقلاب را همين اصلاحات می‌دانيم.»

سيدمحمد خاتمی همچنين گفت:« بايد به اين مساله توجه کنيم که نسبت حکومت با معيارهای دينی و ارزشی چيست؟ برای پاسخ به اين سوال بايد نخست تعريف مشخصی از سياست ارائه کرد.»

رئيس‌جمهور سابق کشورمان معتقد است که در اين رابطه بايد به دو موضوع توجه کرد؛ نخست آن‌که آيا قدرت با مسوليت همراه است؟ و دوم آن‌که منشا قدرت چيست؟ آيا قدرت يک امر انسانی و مردمی است ؟ يا امری تحميلی است و کاری به نظر و موقعيت مردم ندارد؟‌

وی يادآور شد:«البته اسلام هميشه بر سياست و حکومت تاکيد دارد. ولی دست کم در غيبت معصوم (و حتی در زمان معصوم) برای استقرار حکومت مورد توجه اسلام و پيشوايان دينی بوده است و نبايد در آن ترديد کرد.»

خاتمی افزود:«دست کم استقرار حکومت امری بشری است هر چند به نظر ما اسلام برای حکومت معيارهايی را مشخص کرده است که اراده و رضايت مردم به آن تعلق گرفت و مستقر شد حکومت حکومت مرضی رضای شارع نيز هست.»

رئيس دولت اصلاحات تاکيد کرد:«همچنين بايد ديد در يک حکومت آيا رضايت مردم امر مهمی است يا خير؟ آيا حکومت در مقابل مردم مسووليت دارد يا خير؟ و همچنين آيا در جامعه تحمل وجود دارد يا خير؟»

خاتمی با اشاره به تاريخ استبداد‌زده ايران، تاکيد کرد:«متاسفانه ‌هرجا که قدرت بيشتر باشد بی‌تحملی نيز بيشتر می‌شود و حتی اين مساله درباره خود ما اصلاح‌طلبان نيز مصداق پيدا می‌کند.»

وی ادامه داد:«ما چقدر مخالفانمان را تحمل کرديم؟‌ آيا ما نيز مخالفانمان را متهم به اسلام آمريکايی و ارتجاع و عناوين ديگر نمی‌کرديم؟ امروز هم مخالفانمان به ميزان بيشتری همين‌گونه عمل می‌کنند و ما را به ضديت با اسلام، امام، نظام، امام حسين(ع) و حتی خدا محکوم می‌کنند. اينها نشانه بی تحملی و عدم استقرار فرهنگ مردم سالاری در جامعه است که کار بزرگ روشنفکران خيرخواه بايد تلاش برای ايجاد و بسط و تقويت اين فرهنگ باشد.»

رييس‌جمهور سابق کشورمان همچنين گفت:«بايد توجه کرد که مسووليت‌پذيری و توجه به مردم که پديده مدرنی است ، آيا اين ريشه در فرهنگ، دين، و آيين ما دارد؟ البته جواب مشخص است: بله، تمامی اين‌ها در فرهنگ و دين ما ريشه دارد و در روش و سيره پيامبر(ص)، امام علی(ع) و ائمه طاهرين و حتی تا حدود زيادی خلفای راشدين نيز بوده است. »

وی با بيان اينکه «اگر مسووليت‌پذيری و تحمل نباشد و رضايت مردم به حساب نيايد سرکوب و زور پيش می‌آيد»، تصريح کرد:« اين وضعيت به اسم دفاع از امنيت جامعه توجيه نيز می‌شود و حتی اين امر را ما در روزگاران گذشته نيز داشته‌ايم. چنانکه در آثاری چون سياست‌نامه خواجه نظام‌الملک سرکوب مردم به دليل جلوگيری از آشوب و حفظ امنيت توجيه شده است.»

وی تاکيد کرد:«از سوی ديگر برای سرکوب مردم، معمولا ‌دشمن تراشی می‌شود؛ دشمن موجود بزرگ‌تر جلوه داده می‌شود تا در سايه آن سخت گيريها توجيه شود و از طرفی ديگر دشمن خارجی نيز می‌تواند از اين فرصت استفاده کند و امنيت را به خطر اندازد. اما اگر مسئوليت‌پذيری و رضايت مردم مد نظر باشد مردم نيز راضی می‌شوند و امنيت واقعی جامعه تامين می‌گردد.»

خاتمی همچنين تصريح کرد:«بايد توجه کنيم که در انقلاب ما مردم‌سالاری و دين با يکديگر سازگار به حساب آمدند و اين نکته را ما سال‌ها است که می‌گوييم و از آن دفاع می‌کنيم.»

رئيس بنياد باران يادآور شد:«همچنين ما از جمهوری اسلامی که منطبق با معيارهای اسلامی و مردم‌سالاری نيز هست دفاع می‌کنيم و تنها راه دفاع از اين حکومت و تقويت آن را همين اصلاحات می‌دانيم.»

وی يادآور شد:«درست است که سکولاريسم با موازين دينی و فرهنگی ما سازگار نيست و عامل بيگانه هم می کوشد تا سکولاريسم را در جامعه برای مقابله با حکومت دينی رواج دهد، اما مهم‌تر و مؤثرتر از عامل بيگانه در غيردينی‌تر شدن جامعه اين است که جامعه به سويی رود که از حکومت دينی دل‌خوش نباشد و از آن دوری کند. برای همين ما مدعی هستيم که اصلاحاتی که ما می‌گوييم از رواج سکولاريسم و افول دين در جامعه و اذهان و رفتار ايرانيان جلوگيری می‌کند.»

خاتمی در ادامه با تاکيد بر اين‌که اکنون گاهی به نام اسلام و جمهوری اسلامی انحراف در کشور و نهادها و نيز روند انتخابات صورت می‌گيرد، گفت:«ما سعی می‌کنيم تا از ساختار نظام دفاع کنيم و اگر نظر انتقادی و اصلاحی داريم بيان کنيم ؛اما عده‌ای هستند که سعی می‌کنند ساختارها را بشکنند.»

وی افزود:«البته از سوی افراطيون هر دو طرف رفتارهای نادرستی صورت گرفته است اما مساله مهم اين است که پس از انتخابات عده کثيری از مردم به طور مسالمت‌آميز نسبت به اتفاق‌های پيش‌آمده اعتراض کردند که سرکوب شدند، درحاليکه بايد با شجاعت اشتباهات را قبول کرد و برطرف ساخت يا مردم را قانع کرد. »

سيدمحمد خاتمی همچنين تصريح کرد:«دو گروه به دنبال نشان دادن چهره غيرواقعی از اسلام و انقلاب هستند. يکی آن‌ها که در داخل ايران برخوردهای نامناسب و خشن با مردم در پيش گرفته‌اند و می‌خواهند چهره اسلام و انقلاب را اين گونه نمايان سازند.»

وی در مورد گروه دوم نيز گفت:«گروه ديگر آن‌ها که در خارج از ايران به منافع خود در نظام جمهوری اسلامی دست نيافته‌اند و به دنبال براندازی و ديگرگونه نشان دادن اسلام و انقلاب هستند به مقدسات توهين می کنند؛ مطالب تحريک آميز و غير عملی و باطلی درباره دين و امامت و نظاير آن می گويند و رفتارهای موجود را ملاک گروه معرفی می‌کنند.»

خاتمی افزود:«‌البته من آدم بدبين نيستم اما رفتارهايی که صورت گرفته نشان می‌دهد که عده‌ای آگاهانه در پی تخريب امام، نظام و اسلام هستند و نتيجه کار لطمه‌ای است که به نظام می‌خورد. ما از نظام، انقلاب و دستاوردهای خون شهدا دفاع می‌کنيم و در برابر انحراف مقاوت می‌کنيم و از جمهوريت و اسلاميت نظام که هر دو در معرض خطر است دفاع می‌کنيم.»

رئيس دولت اصلاحات تاکيد کرد:« اين‌که جريانی افراطی می‌کوشد ما را مخالف امام(ره)، نظام و حتی امام حسين(ع) نشان دهد بسيار غيرمنصفانه، مضحک و بی‌رحمانه است و کسی چنين ادعاهای بی‌اساسی را باور نمی‌کند. همچنانکه مغرضان ناآگاه که به دين و اسلام و مردم و ايران اهانت می‌کنند و در صدد منحرف نشان دادن حرکت اصلاحی ملت ايران که در چارچوب نظام و قانون حرکت می کند هستند ربطی به ايران و مردم ندارد.»

خاتمی در ادامه گفت:«بايد هر راهی را برای حفظ اصول، حقوق و آزادی‌های مردم طی کرد و از بحرانی‌تر شدن اوضاع جلوگيری کرد؛ هرچند که اوضاع بحرانی است و سيکل و دايره جديدی از اعمال خشونت آغاز شده و کسانی در حکومت هستند که با امنيت کامل خشونت اعمال کنند و از آن طرف نيز طبيعی است که عده ای به عکس العمل خشونت آميز وا داشته شوند و آن امر بسيار خطرناکی است.»

رييس بنياد باران همچنين در رابطه با گزارش قرائت شده در مجلس در رابطه با فجايع کهريزک گفت:«اين گزارش، سندی تاسف‌بار در جمهوری اسلامی از يک فاجعه است. البته لابد در اين گزارش ملاحظاتی بوده است و بسياری از واقعيت‌ها بيان نشده ولی همين اندازه کافی است که پشت همه علاقه‌مندان به نظام و اسلام و ايران را بلرزاند ؛اميدوارم با برخورد قاطع و البته قانونی و سريع تا حد امکان اين فاجعه جبران شود.»

رييس جمهور سابق کشورمان همچنان در رابطه با بيانيه مهندس ميرحسين موسوی، گفت:« پيش از اين نيز دل‌سوزان نظام اين پيشنهادها را با بيان های مختلف مطرح کرده‌ بودند اما در بيانيه مهم اخيرشان بار ديگر خواسته‌های منطقی مردم و معترضان مدنی مطرح شده است و آقای موسوی برای حل بحران حرف همه را در قالب يک بيانيه راهگشا و دل‌سوزانه تنظيم کردند. به اين ترتيب مردم هم احساس می‌کنند کسی دنبال خواسته‌هايشان است و از بحرانی تر شدن اوضاع نگران است.»

وی تصريح کرد:« مطمئنا اگر مردم باور شوند و در صدد جبران خسارت ها و اهانت ها باشند زندانی‌ها را آزاد سازند، ‌فضا را باز کنند، به احزاب و گروه‌ها اجازه فعاليت دهند و رسانه‌ها آزاد گذارده شوند و فضای امنيتی به فضای سياسی سالم مبدل شود شرايط تغيير خواهد کرد و منافع مردم و نظام همزمان بيشتر تأمين خواهد شد.»

خاتمی ادامه داد:«اما اکنون رساندن حرف هايمان به مردم دشوار و پرهزينه شده است، امکانات نيست و سايط ارتباط جمعی برای ما بسيار محدود است. خوب طبيعی هم هست که مردم در اين وضعيت به سمت رسانه هايی بروند که در بيرون مرزها هستند .»

رئيس‌جمهور سابق کشورمان تاکيد کرد:«من معتقد هستم امروز وارد عصری شده‌ايم که قرنطينه اطلاعاتی توسط حکومت‌ها ديگر ممکن نيست و هر چقدر هم که رسانه‌های شانسنامه‌دار را محدود سازند، ارتباطات به طور جدی جريان دارد و نمی‌شود جلوی آن را گرفت؛ منتهی در صورت ايجاد محدوديت ميدان‌داری با کسانی است که يا بدخواه هستند يا دست کم خيرخواه نيستند.»

سيدمحمد خاتمی خاطر نشان کرد:«از يک طرف صدا و سيما رفتاری غيرعادلانه دارد و از آن طرف هم تبليغاتی در خارج از کشور می‌شود که مورد تأييد ما نيست. البته به لطف خداوند شاهد بارقه‌هايی از عقلانيت و تدبير هستيم به طوری‌که ان‌شاءالله به سوی منطق و قانون پيش رويم اما اگر به صورت منطقی اتفاقات رخ داده و افراط ها و رفتارهای نادرست مهار نشود ؛ ممکن است خدای نکرده با وضعيت زيان باتری مواجه شويم که اميدوارم چنين نشود.»