خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس فرهنگ و ادب - ادبيات
منوچهر آتشي معتقد است: هر نوع شعر سفارشي ناقص بوده و يك پايش ميلنگد؛ حتا اگر نويسندهاش استاد باشد.
اين شاعر در گفت و گو با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) متذكر شد: به همين دليل وقتي درباره شاملو چيزي نوشتم، به من حمله كردند. حتا گفتم يكي از شعرهاي معروفش اصلا شعر نيست و يك سفارش اجتماعي است. اينك هم در زمينههاي مذهبي و شعرهاي بعد از انقلاب آنچه هست حجم عظيمي از شعرهاي سفارشي است و دقيقا مناسبتها موضوع شعر قرار ميگيرند.
وي ادامه داد: شاعران درباره موضوعي شعر ميسرايند و اغلب در مسابقات شركت ميكنند. البته اين بيانصافي كه بگوييم همه اين اشعار خوب نيستند، گاهي اشعار خوب هم سروده ميشود. خودمان هم در جايزه شعر كارنامه به يكي از اين شاعران جايزه داديم (م. مويد) با آنكه شعرش مذهبي بود؛ اما شعر بود. اينكه شاعر در شعري مجري سفارش و دستور باشد، نه مجري شعر، درست نيست.
اين شاعر معاصر تصريح كرد: اگر شاعري آنقدر قدرت داشته باشد كه بتواند هر مضموني را ـ از مذهبي تا بقيه مضامين ـ به شعر در آورد، شاعر است. شاعر با چشم پوشي از كلمه سفارش از جان وجود خود سفارش ميگيرد و شعر مينويسد و مطمئنا شعرش مؤثرتر از كسي است كه به شكل گزارشي و مناسبتي شعر مينويسد.
وي با اعتقاد به اينكه شعر سفارشي به شعر و شاعر و در كل ادبيات زيان ميرساند، تاكيد كرد: اگر شعري سفارشي باشد، شاعر به تعبيري از شعر خود بيگانه ميماند. شعر هنري است كه به درون، ذات و جان انسان نزديكتر است و هر شاعري كاراكتر فردياش را عامل شعر قرار داد، ميتواند بهتر شعر بنويسد؛ تا ارجاع بيروني. ارجاع بيروني ميتواند توصيف يا مديحهاي باشد. البته هر چيزي جاي خود را دارد؛ مثلا ما مداحان مذهبيمان را نفي نميكنيم؛ چراكه آنان هم براي عدهاي از مردم شعر ميسرايند. اما اين در حوزه شعر رسمي معاصر گنجانده نميشود و نميتوانيم شعر شاملو، اخوان و... را با شعري كه در زمينه مسائل ديگر است، مخلوط كنيم.
آتشي اظهار داشت: شعر سفارشي حتما اين زيان را براي شاعر دارد كه او را از شعرش دور ميكند. جاني كه شاعر خود دارد، آنقدر الهي و قدسي است كه نيازي نيست با سفارش او را به سمت آن مضمون هل دهند. خود شعر ذاتا قدسي است، پس نيازي نيست با فشار، تطميع، پول، صله و جايزه شاعري را به سرودن شعري وادار كنيم. مداحان در قديم شعرهاي بلند ميگفتند و القابي به ممدوحان خود ميدادند كه خندهآور بود. حضرت علي (ع) در نامهاي فرموده است: «دهان مداح را پر از خاك كن» پس اين كار از گذشته مذموم بوده است.