گفتگوی کيواندخت قهاری با مسعود کردپور در باره دادگاه هفته‌نامه "روژهه لات"، صدای آلمان

روز شنبه (۱۸ اوت) دادگاه مدیر مسؤول، سردبیر و دو تن از اعضای هیئت تحریریه هفته‌نامه توقیف شده “روژهه لات“ در سنندج برگزار شد. اتهام این روزنامه‌نگاران نشر اکاذیب و اقدام علیه امنیت کشور اعلام شده است. بدین مناسبت دویچه وله از مسعود کردپور، روزنامه‌نگار در کردستان دعوت به مصاحبه کرد. مسعود کردپور می‌گوید که دولت جمهوری اسلامی بجای توجه به خواستهای برحق فعالان مدنی در کردستان شیوه نظامی پیش گرفته و بر شمار مانورهای خود در این منطقه افزوده است.

دویچه وله: آقای کردپور، دیروز جلسه محاکمه چند تن از دست اندرکاران انتشار هفته‌نامه توقیف شده “روژهه‌لات“ برگزار شد. اتهام این روزنامه‌نگاران چه بود؟

مسعود کردپور: هفته‌نامه “روژهه‌لات“ یکی از هفته‌نامه‌های تئوریک بود که بیشتر در حوزه اندیشه کار می‌کرد، که متاسفانه بعد از جریاناتی که در سال ۱۳۸۴ در کردستان اتفاق افتاد، این نشریه هم پس از مدتی که کار کرد، علی رغم اینکه بسیار محافظه‌کارانه و بااحتیاط حرکت می‌کرد، ولی متاسفانه حاکمیت تحمل نکرد و تعدادی از روزنامه‌نگارانی که در این نشریه کار می‌کردند را بازداشت کرد. اینها مدتی را در زندان بودند. اتهامشان البته تا مدتها مشخص نبود. ولی بعدا آنها را متهم کردند به اقدام علیه امنیت ملی و نشر اکاذیب و این مسائلی که در مورد کلیه فعالین مطبوعات و عرصه روزنامه‌نگاری در تمام کشور معمولا اتفاق می‌افتد و اتهامات مبهمی است که معمولا به روزنامه‌نگاران و فعالین مدنی می‌زنند.

دویچه وله: یعنی هیچ مورد خاصی نبوده است که دادستانی روی آن انگشت گذاشته باشد؟

مسعود کردپور: نه. بیشتر اینها در واقع بهانه‌جویی می‌کنند. نه اینکه بصورت مشخص چیزی را کشف کرده باشند. حالا یک روزنامه‌نگار مثلا می‌خواهد چکار کند؟ کارش مکاشفه است و روشن کردن حقایقی که در جامعه می‌گذرد و باز کردن اندیشه برای شهروندان و جامعه. که متاسفانه حاکمیت اصلا از اندیشه‌ورزی خوشش نمی‌آید، بویژه در مناطق قومی و مناطق کردنشین که معمولا با روزنامه‌نگاران برخورد می‌کند و فضا را در این مناطق میلیتاریستی و امنیتی می‌کند.

دویچه وله: جلسه دادگاه دیروز به چه صورت برگزار شد؟

مسعود کردپور: البته قرار بود چندین جلسه قبلا برگزار شود که به دلایل نامشخصی که خود قاضی حضور نداشت یا هیات منصفه تشکیل نشده بود، این دادگاه انجام نگرفت. دیروز دادگاهی با حضور قاضی برگزار شده، ولی از چند و چون دادگاه اطلاع دقیقی در دست نیست و مشخص نیست که دادگاه چه روالی را طی کرده است.

دویچه وله: در ماههای اخیر شاهد بستن بسیاری از روزنامه‌های کردی در مناطق کردنشین بوده‌ایم الان در کردستان نشریه آزاد هم وجود دارد؟

مسعود کردپور: متاسفانه الان در کردستان نشریه آنچنانی که بخواهد آزاد باشد و مستقلا بتواند کار کند، به ان صورت وجود ندارد و اکثر نشریات مستقل را تعطیل کرده‌اند. بسیاری از روزنامه‌نگاران در زندان هستند، از جمله کاوه جوانمرد، اجلال قوامی و آکو کردنسب، سه روزنامه‌نگاری هستند که در زندان هستند و تکلیفشان مشخص نشده است. و البته برای اجلال قوامی حکم زندان دادند و او دارد زندانش را طی می‌کند. ولی دو روزنا‌مه‌نگار دیگر همچنان بلاتکلیف در زندان به سر می‌برند.

دویچه وله: کانون نویسندگان ایران به محاکمه آقای یعقوب یادعلی داستان‌نویس اعتراض کرده است. آقای یادعلی قرار است در یاسوج محاکمه شوند. از وضعیت ایشان خبری دارید؟

مسعود کردپور: ایشان هم بازداشت شده و در زندان هستند. متاسفانه در شهرستانها و مناطقی که کمتر مورد توجه رسانه‌ها هستند، اکثر روزنامه‌نگاران و فعالان مدنی بی‌سر و صدا به زندان می‌روند و چندان توجه‌ای به افراد نمی‌شود، چون نهادها و NGO های فعالی در این زمینه وجود ندارد و حاکمیت هم فشار می‌اورد به خانواده‌های این افراد که سکوت را پیشه سازند که سرو صدایی نشود و می‌گویند که خودشان بعدا اینها را آزاد می‌کنند. ولی در واقع می‌خواهند که فشاری در این رابطه از طرف مجامع بین‌المللی به حاکمیت وارد نشود و هزینه‌های برخورد با فعالین عرصه‌های مدنی و حقوق بشر را برای حاکمیت کمتر کنند. بخاطر همین است که خانواده‌های فعالین مدنی را وادار به سکوت می‌کنند.

دویچه وله: در نتیجه شما هم خبر چندانی از وضعیت آقای یادعلی ندارید؟

مسعود کردپور: نه. متاسفانه خبر چندانی تا الان وجود ندارد. چون اکثرا کسانی را که بازداشت می‌کنند، تا مدتها خبری نیست و اینها را در زندانهای انفرادی نگه می‌دارند. بعد از مدتها که اینها بازجویی‌شان تمام شد، بعدا خبرهایی داده می‌شود که وضعیت اینها چگونه بوده است.

دویچه وله: الان وضعیت فعالان مدنی دیگر چگونه است؟ مثلا ما اخباری داریم در مورد جلسه دادگاه و صدور حکم زندان برای دو فعال کارگری (شیث امانی و صدیق کریمی) در سنندج.

مسعود کردپور: حاکمیت متاسفانه تحمل فعالیت فعالین عرصه‌های مختلف مدنی، از جمله فعالین کارگری را ندارد. این فعالین را به زندان محکوم می‌کند. از جمله محمود صالحی را که الان در زندان است. و وقتی که فضا برای فعالیتهای مدنی و حقوق بشری مهیا نباشد، خود حاکمیت مجبور است هزینه بسیار بیشتری را در رابطه با مشکلاتی که در مناطق قومی و حاشیه‌ای کشور وجود دارد بپردازد. الان حاکمیت بجای دیالوگ و گفتگو بین روشنفکران و فعالین مدنی و حقوق بشری که می‌خواهند با حاکمیت از طریق مدنی مطالبات خود را پیگیری کنند، الان شاهدیم که بیشتر تحرکات نظامی است که در این مناطق اتفاق می‌افتد. حاکمیت می‌خواهد با لشگرکشی و فعالیت نظامی مشکلات خود را حل کند. الان در پیرانشهر یک هلیکوپتر نظامی سقوط کرده و در سایر شهرها هم بیشتر مانورهای نظامی دارد برگزار می‌شود.

دویچه وله: که به گفته شما به چه قصدی اینها صورت می‌گیرد؟

مسعود کردپور: بیشتر البته می‌خواهند مردم را بترسانند. فعالیتهای نظامی و میلیتاریستی مربوط به دهه‌های گذشته است. حاکمیتی که فکر مدنیت باشد، بیشتر از راهها و نیروهای مدنی برای حل مشکلات مردم استفاده می‌کند. ولی شاهد هستید که برای حل مشکلات اجتماعی و اقتصادی در تهران مثلا اعدامهایی صورت می‌گیرد، در مناطق قومی حرکتها و مانورهای نظامی مرتب صورت می‌گیرد که این دارد فضا را خشن می‌کند، برای حاکمیت و برای جامعه که چشم‌انداز جالب و خوبی در این رابطه متاسفانه مشاهده نخواهد شد.

مصاحبه‌گر: کیواندخت قهاری