گزارش واشنگتن پست از نگرانی اروپا از سیاست اوباما، روز آنلاین

گلن کسلر

مقامات اروپایی بیش از پیش نگرانند که وعدۀ انتخاباتی سناتور باراک اوباما در خصوص آغاز ‏مذاکرات مستقیم بدون پیش شرط با ایران درباره موضوع هسته ای این کشور احتمالا ً باعث قطع ‏روابط آمریکا با متحدان مهم اروپایی اش در ابتدای دولت احتمالی اوباما گردد. ‏

شورای امنیت سازمان ملل تاکنون چهار قطعنامه به تصویب رسانده که ضمن آنها از ایران خواسته ‏شده است غنی سازی اورانیوم را متوقف نماید و در صورت تعلیق غنی سازی توسط تهران، هر بار ‏بر ارائه مشوق های مالی و دیپلماتیک از سوی ائتلاف کشورها به رهبری اروپا تأکید شده است. اما ‏اوباما گفته است که این تعلیق، موضوع مورد بحث با ایران و نه پیش شرطی برای هرگونه مذاکره ‏خواهد بود.‏

اگرچه مقامات اروپایی پس از سال ها تنش با دولت بوش مشتاقند از رئیس جمهور آمریکا که وعده ‏اتخاذ دیپلماسی جدید و سیاست خلع سلاح چندجانبه را داده است، استقبال کنند، اما به شدت احساس می ‏کنند که مسیر فعلی ادامه خواهد داشت.‏

فرانکوا هیسبورگ تحلیلگر نظامی مؤسسه بین المللی مطالعات استراتژیک در پاریس می گوید:" ‏حذف یکی از شروط متفق القول شورای امنیت صرفا ً در نزد ایران و متحدان آمریکا بعنوان تسلیم بی ‏قید و شرط تلقی خواهد شد و دوستان آمریکا این امر را تأیید بی اعتباری اساسی آمریکا خواهند ‏دانست. آغاز دوره ریاست جمهوری شروع یک مسیر جهنمی است."‏

آمریکا برخلاف دیگر کشورهای عضو ائتلاف 1+5، روابط رسمی دیپلماتیک با ایران ندارد. ‏مشاوران اوباما مدعی اند که تمایل آمریکا برای اتخاذ سیاست نزدیکی به ایران باعث بهبود فرآیندی ‏خواهد شد که بواسطۀ جلوگیری از بلندپروازی های ایران حاصل نخواهد شد. سوزان رایس مشاور ‏اصلی اوباما در امر سیاست خارجی می گوید:"مردم می گویند ما نمی توانیم چیزی در ازای هیچ چیز ‏بدهیم. اما با گذشت هر روز، ایرانیان چیزی در قبال هیچ چیز می گیرند- پیشرفت برنامه هسته ای ‏شان."‏

بنظر می رسد مشاوران اوباما بین مذاکرات همه جانبه و مذاکرات مقدماتی با ایران تمیز قایلند و تأکید ‏می کنند که نخستین نتیجه رویکرد آنها همراهی یک مقام آمریکایی با خاویر سولانا مسئول سیاست ‏خارجی اتحادیه اروپا به هنگام دیدار با مقامات ایرانی است. به گفته مقامات اروپایی، این امر تحولی ‏در سیاست خارجی آمریکاست که مورد استقبال آنها قرار خواهد گرفت.‏

با این وجود، فیلیپ گوردون، کارشناس اروپا در مؤسسه بروکینگز که مشاور انتخاباتی اوباما نیز ‏هست، می گوید:" مقامات اروپایی هم اکنون از کنار گذاشتن پیش شرط غنی سازی اورانیوم ناراضی ‏هستند. در سال های اخیر روندهای مذاکرات‏‎ ‎‏ بگونه ای تغییر کرده اند که مذاکره کنندگان اروپایی ‏بسیار درباره ایران سخت گیر شده اند."‏

در همین حال، مقامات اروپایی خاطر نشان کرده اند که تعلیق غنی سازی اورانیوم توسط ایران در بدو ‏امر یک مفهوم اروپایی است، نه چیزی که توسط دولت بوش به آنها تحمیل شده باشد. در سال 2003، ‏سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان در حین مذاکره با ایران، تهران را متقاعد کردند فعالیت ‏های غنی سازی خود را به حال تعلیق درآورد. تعلیق غنی سازی به قوت خود باقی ماند تا زمانی که ‏ایران در سال 2006 اعلام کرد که مذاکرات بی ثمر هستند و برنامه هسته ای خود را از سر گرفت.‏

مقامات اروپایی اعلام کرده اند، مادامی که ایران فعالیت های غنی سازی خود را ادامه دهد، حاضر ‏نیستند مذاکره دربارۀ بسته مشوق ها را آغاز کنند. در نامه مورخ 12 ژوئن خطاب به وزیر امور ‏خارجه ایران که به امضای وزرای خارجه 1+5 از جمله رایس وزیر امور خارجه آمریکا رسیده، ‏آمده است:"به محض تعلیق فعالیت های مربوط به غنی سازی و فرآوری مجدد، می توان مذاکرات ‏رسمی با ایران را آغاز کرد."‏

اما سوزان رایس، مشاور اوباما، در مصاحبه اخیر خود با سی ان ان به صراحت از رویکرد فعلی ‏انتقاد کرد. او گفت:"قبل از اینکه ما با ایرانیان دربارۀ مسأله هسته ای آنها مذاکره کنیم، باید برنامه ‏هسته ای خود را به حال تعلیق درآورند. این یک پیش شرط است."‏

از سوی دیگر سناتور جان مک کین، رقیب جمهوریخواه اوباما، از تلاش های اروپاییان قدردانی کرده ‏است. او در سخنرانی خود در ماه آوریل خاطر نشان کرد:"تلاش های گسترده این ائتلاف (1+5 ) ‏برای ارائه آخرین دور یک بازی مثبت قابل تقدیر است."‏

رندی شونمان مدیر مبارزه انتخاباتی مک کین در امر امنیت ملی می گوید:" اوباما از فرآیند چندجانبه ‏انتقاد می کند و مساعدت اروپاییان را کوچک می شمرد. مک کین موافق است که ما قبل از پیشروی ‏بیشتر، به معیارهای اساسی مانند تعلیق نیازمندیم. او خواستار افزایش قابل توجه تحریم ها در صورت ‏امکان از طریق سازمان ملل و در صورت لزوم از طریق متحدان همراه است." ‏

منبع: واشنگتن پست، 22 ژوئن ‏