متن کامل گزارش البرادعی درباره برنامه هسته‌ای ايران، ايلنا

تهران- خبرگزاری کار ايران
متن کامل گزارش سپتامبر البرادعی درباره برنامه هسته‌ای ايران روز دوشنبه منتشر شد.
به گزارش "ايلنا" آژانس ضمن ابراز تاسف از اينکه در موقعيتی نيست که بتواند تصوير اسناد مربوط به مطالعات ادعايی را در اختيار ايران قرار دهد، تاکيد نمود به ويژه با توجه به اين واقعيت که همانگونه که ايران اذعان نمود، برخی از اطلاعات مندرج در اسناد در واقع دقيق می‌باشند، اين اسناد به قدر کفايت جامع و مشروح هستند به نوعی که ضروری است جدی گرفته شوند.
مشروح اين گزارش به اين شرح است:

اجرای موافقتنامه پادمان NPT و مفاد مربوط به قطعنامه‌های ۱۷۳۷ (۲۰۰۶) و ۱۷۴۷ (۲۰۰۷) و ۱۸۰۳ (۲۰۰۸ ) شورای امنيت در جمهوری اسلامی ايران
گزارش مديرکل (آژانس بين‌المللی انرژی اتمی)
۱. در ۲۶ می ۲۰۰۸، مديرکل در خصوص اجرای موافقتنامه پادمان معاهده NPT در جمهوری اسلامی ايران و مفاد مربوطه در قطعنامه‌های شورای امنيت ۱۷۳۷ (۲۰۰۶)، ۱۷۴۷ (۲۰۰۷)، ۱۸۰۳ (۲۰۰۸) (GOV/۲۰۰۸/۱۵) به شورای حکام گزارش نمود. اين گزارش دربردارنده پيشرفت‌های بعدی پس از اين تاريخ می‌باشد.
A .فعاليتهای جاری مرتبط با غنی‌سازی
۲. از زمان گزارش قبلی مديرکل، ايران به فعاليت واحد اصلی سانتريفيوژ ۳۰۰۰ تايی IR-۱ در کارخانه غنی سازی سوخت ادامه داده است. به علاوه کار نصب بر روی چهار واحد ديگر را نيز ادامه يافته است. در ۳۰ اوت ۲۰۰۸ پنج آبشار ۱۶۴ تائی ماشين سانتريفيوژ (IR-۱) واحد A۲۶ بوسيله گاز UF۶ تغذيه شده و ديگر آبشارهای همان واحد بدون تزريق UF۶ در خلاء بودند. نصب ۱۲ آبشار باقيمانده در آن واحد ادامه دارد. (GOV/۲۰۰۸/۱۵, PARA, ۲) تمام مواد هسته‌ای در کارخانه غنی‌سازی سوخت به علاوه تمام آبشارهای نصب شده تحت کنترل و نظارت آژانس قرار دارند. از ۱۲ دسامبر، تاريخ آخرين راستی آزمايی موجودی فيزيکی، انجام شده توسط آژانس در کارخانه تا تاريخ ۳۰ اوت ۲۰۰۸, ۵۹۳۰ کيلوگرم UF۶ به آبشارهای درحال کار تزريق شده است. اين مقدار مجموع کل UF۶ تزريق شده را به آبشارها از زمان شروع به کار آنها در سال ۲۰۰۷ به ۷۶۰۰ کيلوگرم می‌رساند. بر اساس سوابق کاری روزانه ايران تا تاريخ ۳۰ اوت ۲۰۰۸، تقريباً ۴۸۰ کيلوگرم UF۶ با غنای پائين توليد نموده است.
۳ - در کارخانه نيمه صنعتی غنی سازی (PFEP) بين تاريخهای ۱۶ می تا ۲۵ اوت ۲۰۰۸، ايران تقريباً ۳۰ کيلو گرم UF۶ را به آبشار ۱۰ تايی سانتزيفيوژ IR-۲ و آبشارهای سانتريفوژهای تکی IR-۱ ، IR-۲ IR-۳ تزريق نموده است. بقيه ۱۳۹ سانتريفيوژ در آبشار ۱۶۲ تائی IR-۱ در خلاء بوده ولی به آنها UF۶ تزريق نمی‌شود. تمام مواد هسته‌ای در کارخانه نيمه صنعتی غنی‌سازی (PFEP) و همچنين منطقه آبشارها تحت اقدامات نظارتی و مراقبتی آژانس قرار دارند.
۴ - نتايج نمونه‌برداری محيطی گرفته شده در کارخانه‌های نيمه صنعتی غنی‌سازی (PFEP) و غنی سازی (FEP) در تاريخهای ذکر شده و سوابق کاری (FEP) از زمان آخرين گزارش مديرکل نشان ميدهد که کارخانه ها در حد اعلام شده (کمتر از ۵ درصد غنا برای U-۲۳۵ ) فعاليت می‌نمايند. از مارس ۲۰۰۷، تعداد ۱۷ بازرسی اعلام نشده در (FEP) انجام شده است.
B. فعاليت‌های بازفرآوری
۵ - آژانس به نظارت بر استفاده و احداث سلولهای داغ در راکتور تحقيقاتی تهران (TRR)، توليد راديو ايزوتوپهای موليبدنيوم، يد و زنون در موسسه (MIX) و راکتور هسته‌ای تحقيقاتی تهران (IR-۴۰) از طريق بازرسيها و راستی‌آزمايی اطلاعات طراحی ادامه می‌دهد. هيچگونه نشانه‌ای از فعاليتهای مرتبط با بازفرآوری در حال انجام در اين موسسات وجود نداشته است. ايران بيان نموده است هيچگونه فعاليت تحقيق و توسعه مرتبط با بازفرآوری در ايران وجود ندارد با توجه به عدم اعمال اقدامات مربوط به پروتکل الحاقی، آژانس تنها اين موضوع را می‌تواند در رابطه با اين سه موسسه تاييد نمايد.
۶ - در ۱۴ اوت ۲۰۰۸، ايران پرسشنامه اطلاعات طراحی روز آمد شده (DIQ) را در خصوص موسسه (MIX) و آزمايشگاه‌های چند منظوره جابرابن حيان (JHL) که هر دو در مرکز تحقيقات ‌هسته‌ای تهران واقع شده‌اند را ارائه نمود. پرسشنامه اطلاعات طراحی روزآمد شده در خصوص موسسه (MIX)، اطلاعات مربوط به برنامه ايران جهت ساخت اورانيوم با غنای پائين در آزمايشگاه جابرابن حيان را جهت توليد موليبدنيوم برای اهداف پزشکی از طريق پرتودهی اين اهداف در راکتور تحقيقاتی تهران و جداسازی آنها در موسسه (MIX) را ارائه می‌نمود.
C. پروژه‌های مربوط به راکتور آب سنگين
۷. در ۱۳ اوت ۲۰۰۸، آژانس يک راستی آزمايی موجودی فيزيکی (PIV) را در کارخانه توليد سوخت (FMP) انجام داد که نتايج آن هنوز تحت بررسی است. تغيير عمده‌ای در وضعيت ساختمانی کارخانه توليد سوخت (FMP) از زمان بازديد قبلی آژانس در می ۲۰۰۸ ملاحظه نگرديد. (GOV/۲۰۰۸/۱۵ PARA۸)
۸ - در ۲۷ اوت ۲۰۰۸ آژانس يک راستی آزمايی اطلاعات طراحی (DIV) را در موسسه تحقيقاتی (IR-۴۰) انجام داد و ملاحظه نمود که ساخت موسسه مذکور در جريان است. آژانس با استفاده از تصاوير ماهواره‌ای به نظارت بر وضعيت کارخانه توليد آب سنگين که مشخص است در وضعيت بهره‌برداری می‌باشد، ادامه داده است.
D. ديگر مسائل اجرايی
.D.۱ تبديل اورانيوم
۹. از ۸ مارس ۲۰۰۸ يعنی تاريخی که آخرين راستی آزمائی فهرست موجودی (PIV ) توسط آژانس انجام شد تا ۳ اوت ۲۰۰۸ تقريباً ۲۸ تن اورانيوم به شکل UF۶ در تاسيسات تبديل اورانيوم ( UCF ) توليد شده است. اين رقم مجموع حجم اورانيوم به شکل UF۶ را که از مارس ۲۰۰۴ در UCF توليد شده به ۳۴۲ تن می رساند که تمامی آنها تحت کنترل و نظارت آژانس قرار دارند. ايران همچنين در پرسشنامه تجديد نظر شده برای اطلاعات طراحی (DIQ) مربوط به آزمايشگاه جابربن حيان که در بند ۶ اين گزارش مورد اشاره قرار گرفته است، مشخص ساخته است که عمليات تبديل مرتبط با فعاليتهای تحقيق و توسعه در آزمايشگاه جابر بن حيان انجام خواهد شد. (رجوع به گزارش GOV/۲۰۰۸/۱۵ ، بند ۹ )
D.۲. اطلاعات طراحی
۱۰. همانگونه که در گزارش (, GOV/۲۰۰۸/۱۵بندهای ۱۴-۱۲ ) به شورای حکام گزارش شد آژانس در تاريخ ۳۰ مارس ۲۰۰۷ از ايران درخواست نمود که در تصميم خود برای تعليق اجرای متن اصلاح شده ترتيبات فرعی، کد ۱/۳ تجديد نظر نمايد. هيچ گونه پيشرفتی در اين مساله حاصل نشده است.
۱۱. آژانس در دسامبر ۲۰۰۷ اطلاعات طراحی اوليه نيروگاه هسته‌ای را که قرار است در دارخوين احداث شود درخواست نمود ولی اين اطلاعات هنوز دريافت نشده است.
D.۳. ديگر مسائل
۱۲. آژانس در آوريل ۲۰۰۸ از ايران درخواست نمود به عنوان يک اقدام شفاف ساز، دسترسی به ديگر محلهای مربوطه از جمله ساخت سانتريفيوژها، تحقيق و توسعه درباره غنی سازی اورانيوم و معدن کاری و آسياب اورانيوم ( GOV/۲۰۰۸/۱۵، بند ۱۳ ) را فراهم نمايد. ايران هنوز با اين درخواست آژانس موافقت نکرده است.
۱۳. آژانس درتاريخ ۳ دسامبر ۲۰۰۸ بازرسی از نيروگاه هسته‌ای بوشهر را به انجام رساند. تمامی قطعات سوخت وارد شده از فدراسيون روسيه برای استفاده در نيروگاه از سوی آژانس مهر و موم شده‌اند.
E. ابعاد نظامی احتمالی
۱۴. تعدادی مسائل باقيمانده وجود دارند که در گزارش قبلی مديرکل به شورای حکام
(GOV/۲۰۰۸/۱۵) مشخص شده‌اند و موجب نگرانيهايی در خصوص ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ايران می‌باشند. همانگونه که در گزارش مديرکل مشخص شد، برای اينکه آژانس بتواند به اين نگرانی‌ها بپردازد و تضمين معتبر در خصوص عدم وجود مواد و فعاليتهای هسته‌ای اظهار نشده در ايران ارائه نمايد، ضروری است که ايران از جمله: اطلاعات و دسترسی لازم را برای حل و فصل رفع سوالات باقيمانده مربوط به مطالعات ادعايی فراهم نموده، اطلاعات بيشتری پيرامون شرايط دستيابی به سند اورانيوم فلزی ارائه دهد، درباره فعاليتهای خريد و تحقيق و توسعه نهادهای مرتبط با بخش نظامی که می‌تواند به مسائل هسته‌ای ارتباط داشته باشد رفع ابهام نمايد و درباره توليد تجهيزات و قطعات هسته‌ای توسط شرکتهای متعلق به صنايع دفاع رفع ابهام نمايد.
۱۵. همانگونه که در گزارش GOV/۲۰۰۸/۱۵ ( بندهای ۲۵-۱۶ ) قيد شد، آژانس طی يک رشته از جلسات در آوريل و می ۲۰۰۸ گفتگوهايی را با ايران پيرامون اين مسائل برگزار نمود و به دنبال توضيحاتی بيشتر در خصوص ماهيت برنامه هسته‌ای ايران برآمد. ايران پاسخهای مکتوب خود را در ۱۴ و ۲۳ می ۲۰۰۸ ارائه داد که اولين آن مشتمل بر ۱۱۷ صفحه پاسخ به ادعاهای مربوط به پروژه نمک سبز، آزمايشهای انفجاری با قدرت بالا و پروژه موشک با قابليت بازگشت بود. ايران در حالی‌که صحت برخی اطلاعات مورد اشاره در ضميمه گزارش GOV/۲۰۰۸/۱۵ را تاييد کرد، با تمرکز بر نواقص در شکل و چارچوب مدارک، مجدداً بر اظهاراتش مبنی بر اينکه ادعاها مبتنی بر اسناد جعلی و داده‌های ساختگی هستند تاکيد کرد و تاکيد نمود اگرچه نسخه‌های نرم‌افزاری اسناد نشان داده شده‌اند لکن ايران کپی اين اسناد را دريافت نداشته تا بتواند ثابت نمايد اين اسناد جعلی و ساختگی هستند. ايران همچنين ابراز نگرانی نمود که حل و فصل برخی از اين مسائل مستلزم دسترسی آژانس به اطلاعات حساس مربوط به فعاليتهای متعارف نظامی و مرتبط با موشک است.
۱۶. آژانس پس از ارزيابی بيشتر در مورد پاسخهای ايران در يک رشته از جلسات برگزار شده در تاريخ ۸-۷ و ۲۰-۱۸ آگوست در تهران، مواردی را که مستلزم دريافت اطلاعات بيشتری بودند مشخص ساخت. آژانس ضمن ابراز تاسف از اينکه در موقعيتی نيست که بتواند تصوير اسناد مربوط به مطالعات ادعايی را در اختيار ايران قرار دهد، تاکيد نمود به ويژه با توجه به اين واقعيت که همانگونه که ايران اذعان نمود، برخی از اطلاعات مندرج در اسناد در واقع دقيق می‌باشند، اين اسناد به قدر کفايت جامع و مشروح هستند به نوعی که ضروری است جدی گرفته شوند. آژانس همچنين گفتگوهای قبلی با ايران را خاطرنشان ساخت که در نتيجه آنها آژانس نتيجه گرفت که ايران ممکن است اطلاعات بيشتری به ويژه پيرامون آزمايشهای انفجاری با قدرت بالا و فعاليتهای مرتبط با موشک در اختيار داشته باشد به نوعی که بتواند ماهيت مطالعات ادعايی را روشن تر نمايد. آژانس ايران را ترغيب نمود که به عنوان يک اقدام شفاف ساز، در پرتو تمامی مسائل باقيمانده در خصوص ماهيت منحصراً صلح آميز برنامه هسته‌ای ايران، محتوای اين ادعاها را به منظور رفع شبهاتی که طبيعتاً ايجاد می‌نمايند، مورد بررسی قرار دهد. آژانس همچنين تمايل خود را برای گفتگو درباره شيوه‌هايی ( مداليته‌ای) ابراز داشت که ايران بر اساس آن بتواند ضمن حفاظت از اطلاعات حساس مرتبط با فعاليتهای متعارف نظامی خود، به نحو معتبری نشان دهد همانگونه که اظهار می‌دارد فعاليتهای مورد اشاره در اين اسناد مرتبط با مسائل هسته‌ای نيستد.
۱۷. به اين منظور آژانس طی جلساتی پيشنهادهای مشخصی را برای پرداختن به مطالعات ادعايی مطرح ساخت.
موارد زير نمونه‌هايی از اين پيشنهادها هستند:
A) آژانس به طور کلی در رابطه با مطالعات ادعايی از ايران درخواست نمود عناصری از آن اسناد را که در واقع صحيح محسوب می‌کند مشخص و روشن سازد و همچنين جوانب ديگر را که ساختگی می‌داند معين سازد.
B) آژانس در رابطه با پروژه ادعايی نمک سبز، از ايران درخواست نمود به نسخ اصلی نامه‌ها و قراردادهايی که کيميا معدن، که ايران اذعان نموده است وجود دارد در آنها درگير بوده و ايران به منظور رفع برخی ناهمخوانی‌هايی که آژانس در اسناد مثبته ارائه شده از سوی ايران تشخيص داده بود تصوير بعضی از آنها را به آژانس ارائه نموده، دسترسی يابد. آژانس همچنين درخواست نمود به افرادی که نام آنها در اين اسناد آمده است دسترسی يابد.
C) آژانس در رابطه با مطالعات ادعايی در زمينه آزمايشهای انفجاری با قدرت بالا، از ايران خواست برای تاييد بيانيه‌هايش در باره کاربردهای غيرنظامی و نظامی متعارف کارهايش در زمينه چاشنی‌های سيم‌های ارتباطی انفجاری (GOV/۲۰۰۸/۱۵، بند۲۰) اطلاعات و اسناد بيشتر و دسترسی به افراد را فراهم نمايد.
D) در رابطه با سندی که آزمايشهای مربوط به آغاز متقارن يک خرج انفجاری با قدرت بالا به شکل نيمکره هندسی مناسب برای يک وسيله هسته از نوع انفجاری را تشريح می‌نمايد، ايران اظهار داشت که چنين فعاليتهايی در ايران وجود نداشته است. آژانس از هنگام گزارشهای قبلی مديرکل به اطلاعاتی دست يافته بود که نشان می‌داد آزمايشهای تشريح شده در اين سند ممکن است در برگيرنده مساعدت کارشناسی خارجی باشد. به ايران جزئيات اين اطلاعات داده شده است و از آن خواسته شده است تا اين موضوع را روشن سازد.
E) بعضی پارامترهای مهم منعکس شده در مستند سازی مربوط به طراحی دوباره خزانه خرج موشک شهاب ۳ موشک با قابليت بازگشت مشابه آن چيزی است که در مستند سازی اشاره شده در پاراگرافهای (C) و (D) بالا منعکس شده بود (به عنوان مثال در ابعاد). آژانس به ايران پيشنهاد گفتگوهايی با متخصصان ايرانی را درباره محتوای گزارشهای مهندسی که به بررسی دقيق مطالعات مدلسازی مربوطه به تاثيرات پارامترهای مختلف فيزيکی بدنه با قابليت بازگشت از زمان پرتاب موشک تا انفجار خرج را داد. اين گفتگوها با هدف معلوم کردن اين بود که آيا آن مطالعات مرتبط با فعاليتهای هسته‌ای بودند يا همانطور که ايران ادعا می‌کند تنها مرتبط به فعاليتهای نظامی متعارف می‌باشند. علاوه بر آن آژانس درخواست دسترسی به سه کارگاه غير نظامی که در سند ۱۸ مشخص شده‌اند را نمود.
آژانس بر اين عقيده است که ايران می‌تواند به عنوان اقدامی شفاف‌ساز به آژانس در ارزيابی از مطالعات ادعايی با ارايه دسترسی به اسناد، اطلاعات و پرسنل کمک نمايد تا نشان دهد همانطور که ايران ادعا می کند اين فعاليتها مربوط به فعاليتهای هسته‌ای نبوده‌اند. متاسفانه ايران هنوز اطلاعات درخواست شده را ارايه نداده و دسترسی به اسناد، مکانها و اشخاص درخواست شده را فراهم نساخته است.
۱۹ - همانطور که در گزارش مديرکل به شورا در فوريه ۲۰۰۸ (GOV/۲۰۰۸/۴, PARA. ۱۹) آمده است ايران گفته است که قادر نيست هيچ توضيحات بيشتری را در مورد وضعيت مرتبط با دستيابی به سند اورانيوم فلزی ارايه دهد با تاکيد بر اين موضوع که سند مذکور همراه با مستندات P۱ دريافت شده است و ايران آن را درخواست نکرده بوده است.
۲۰ - آژانس هنوز منتظر پاسخ به شماری از سوالات مربوط به خريدها است که ممکن است به روشن سازی از جمله نقش نهادهای مرتبط با بخش نظامی و کارکنانشان در خريد اقلامی برای برنامه هسته‌ای ايران و فعاليتهای مرتبط فنی در پشتيبانی از آن برنامه بپردازد. در ارتباط با توليد قطعات مرتبط هسته‌ای توسط شرکتهای مرتبط با صنايع دفاعی، پاسخ ۲۳ می ۲۰۰۸ ايران اطلاعات جديدی را ارايه نداد. بر اين اساس ايران بيش از اين از رسيدگی به اين موارد خودداری کرد چرا که به عقيده خودش چنين مسائلی بايد به عنوان مسائل عادی پادمانی و تنها بعد از اينکه موضوع مطالعات ادعايی حل و فصل شد، مورد بررسی قرار گيرند.
۲۱ - همانطور که در گزارش قبلی مديرکل اشاره شده بود آژانس در حال حاضر هيچ اطلاعاتی - به غير از سند اورانيوم فلزی - در مورد طرح يا ساخت واقعی قطعات مواد هسته‌ای سلاح هسته‌ای يا قطعات کليدی مشخص ديگری يا مطالعات مرتبط با فيزيک هسته‌ای توسط ايران، ندارد (GOV/۲۰۰۸/۱۵, PARA. ۲۴). آژانس همچنين استفاده عملی از مواد هسته‌ای در ارتباط با مطالعات ادعايی را تشخيص نداده است. اگرچه تا زمانی که ايران به عنوان يک اقدام شفاف ساز مطابق با تعهداتش بر اساس قطعنامه ۱۸۰۳ شورای امنيت و ديگر قطعنامه‌های مربوطه برای اقدام با حل و فصل اساسی مسائل باقيمانده اقدام ننمايد. آژانس در موقعيتی نخواهد بود که در راستی‌آزمايی عدم وجود مواد و فعاليتهای هسته‌ای اعلام نشده در ايران پيشرفت نمايد. تنها از طريق حل و فصل سريع اين موضوعات باقيمانده شک و ترديدهای ناشی از آنها درباره ماهيت منحصراً صلح آميز برنامه هسته‌ای ايران، به ويژه با توجه به سالها فعاليتهای هسته‌ای مخفی توسط ايران، می‌توانند مرتفع شوند.
F . خلاصه
۲۲- آژانس قادر بوده است راستی آزمايی عدم انحراف مواد هسته‌ای اظهار شده را در ايران ادامه دهد. ايران دسترسی آژانس را به مواد اظهار شده هسته‌ای فراهم نمود و گزارش‌های لازم حسابرسی مواد در رابطه با مواد و فعاليتهای هسته‌ای اظهار شده را در اختيار آژانس قرار داده است. در عين حال ايران متن اصلاح شده ترتيبات فرعی، کد ۱/۳ در باره ارائه زودهنگام اطلاعات طراحی را به اجرا در نياورده است.
۲۳- آژانس متاسفانه قادر نبوده است هيچ گونه پيشرفت اساسی در خصوص مطالعات ادعايی و ديگر مسائل باقيمانده کليدی مربوطه که مايه نگرانی جدی می‌باشند، حاصل نمايد. يک گام مهم نخست برای اينکه آژانس در رابطه با مطالعات ادعايی به پيشرفت دست يابد اين است که ايران در مورد اينکه اطلاعات مندرج در اسناد مربوطه واقعاً تا چه اندازه‌ای صحت دارند رفع ابهام نمايد و مواردی را که از ديدگاه ايران اين گونه اطلاعات ممکن است تغيير يافته و يا به اهداف ديگر غيرهسته‌ای ارتباط داشته باشند روشن نمايد. ايران نياز دارد که اطلاعات اساسی را برای تاييد اظهارات خود را به آژانس ارائه نموده و امکان دسترسی به اسناد و اشخاص مربوطه در اين خصوص را فراهم نمايد. چنانچه ايران چنين شفافيتی عرضه ننمايد را ارائه نداده و پروتکل الحاقی را مرحله اجرا درنياود، آژانس قادر نخواهد بود که تضمين معتبری را در خصوص عدم وجود مواد و فعاليتهای هسته‌ای اظهار نشده در ايران، ارائه نمايد.
۲۴- ايران برخلاف تصميمات شورای امنيت، با ادامه عمليات کارخانه نيمه صنعتی غنی سازی سوخت (PFEP) و کارخانه غنی سازی سوخت ( FEP ) و نصب آبشارهای جديد و عمليات نسل جديد سانتريفيوژها به منظور آزمايش، فعاليتهای غنی‌سازی را تعليق نکرده است. ايران همچنين به ساخت رآکتور هسته‌ای تحقيقاتی ( IR-۴۰ ) ادامه داده است.
۲۵ - مديرکل از ايران مصرانه می‌خواهد که تمامی اقدامات لازم برای اعتماد سازی در خصوص ماهيت منحصراً صلح آميز برنامه هسته‌ای خود را در اولين زمان ممکن به اجرا درآورد.
۲۶- مديرکل به نحو مقتضی به گزارش دهی خود ادامه خواهد داد.