مريم فيروز درگذشت، بی بی سی

مريم فيروز، از اعضای بلندپايه حزب توده ايران و همسر نورالدين کيانوری، دبيرکل متوفای اين حزب، در سن نود و دو سالگی در تهران درگذشت.
خانم فيروز که در ده سال گذشته به بيماری آلزايمر مبتلا بود، يک ماه پيش زمين خورد و دچار شکستگی استخوان پا شد و تا بعدازظهر ديروز که در منزل مسکونی اش از دنيا رفت، زمينگير بود.

مريم فيروز امروز در گورستان بهشت زهرا در جنوب تهران به خاک سپرده شده و مراسمی برای او برگزار نشده است.

او دختر عبدالحسين ميرزا فرمانفرما، از رجال برجسته اواخر دوره قاجار بود، در اوائل فعاليت حزب کمونيستی توده در زمان رضاشاه پهلوی به عضويت اين حزب در آمد، سالها بعد پس از غيرقانونی اعلام شدن اين حزب و تحت تعقيب قرارگرفتن اعضای آن، با همسر دومش نورالدين کيانوری که از اعضای برجسته حزب توده بود به شوروی گريخت و پس از دو سال همراه با ديگر سران حزب در آلمان شرقی ساکن شد.

پس از پيروزی انقلاب ايران در سال ۱۹۷۹، مريم فيروز همراه با همسرش و ديگر سران حزب توده به ايران بازگشت اما در بهمن ۱۳۶۱ (فوريه ۱۹۸۳) که حزب توده از طرف حکومت منحل اعلام شد و اعضايش تحت تعقيب قرارگرفتند، همراه با همسرش بازداشت شد و حدود چهار سال را در زندان به سر برد.

نورالدين کيانوری در نامه ای به آيت الله خامنه ای رهبر ايران نوشت که مريم فيروز در زندان مورد شکنجه های سختی قرار گرفت.

کتاب خاطرات مريم فيروز در سال ۱۳۷۳ (۱۹۹۴) در تهران به چاپ رسيد که همچون کتاب خاطرات نورالدين کيانوری در واقع حاصل گفتگوهايی با او از جانب مراجع رسمی حکومتی بود.

مريم فيروز پس از آزادی از زندان تا هنگام مرگ خانه نشين بود و فعاليتی نداشت، از وی دو دختر به نامهای افسانه و افسر برجای مانده که حاصل ازدواج اولش با عباسقلی اسفندياری هستند.

پدر همسر اول او، حاج محتشم السلطنه اسفندياری در سال ۱۳۱۴ خورشيدی (۱۹۳۶ ميلادی) که رضاشاه فرمان به کشف حجاب اجباری داد، رئيس مجلس شورای ملی بود و نخستين مقام ايرانی بود که در کشف حجاب در خانواده اش پيشقدم شد.